zondag 24 september 2006

Een heftig weekje!

Met het binnenhalen en verwerken van de appel- en pruimenoogst zijn we al met al een aardige tijd bezig geweest. Op bepaalde momenten is het zelfs 'hard werken' geweest om zo min mogelijk van al dat lekkers verloren te laten gaan. Bijna 35 kilo appels en ruim 33 kilo pruimen hebben onder onze vaardige handen de weg gevonden naar compôte of jam en liggen nu in keurig voorverpakte porties in de vriezer te wachten tot ze genuttigd gaan worden! De hoeveelheid op zich was al een grote verrassing voor ons, maar dat de appels ook nog eens van een soort en kwaliteit zijn dat je ze zowel uit de hand kunt eten als in compôte e.d. kunt verwerken, is een reuze meevaller!
Het weblog 'terugbladerend' zou je gemakkelijk de indruk kunnen krijgen dat het ons hier allemaal voor de wind gaat en dat het alleen maar genieten is. Helaas is dat niet helemààl waar en staan ook wij weleens voor onaangename verrassingen...
Zoals bijvoorbeeld afgelopen vrijdag, toen Corry tijdens het grasmaaien ineens niet lekker werd, dubbel zag en vervolgens steil achterover tegen de grond klapte! Vlak naast het kampvuur, dus toch weer mazzel, want niet met haar hoofd op een steen (!), maar verder niet echt lollig.
De ambulance moest eraan te pas komen om haar af te voeren naar het ziekenhuis, waar de voorlopige diagnose van een 'algehele epileptische aanval' werd gesteld. Een MRI en EEG zijn voor de zekerheid ook nog aangevraagd, maar daarvoor moeten we naar een andere ziekenhuis en dat duurt dan weer wat langer. Zelf heeft ze er niet veel van meegemaakt omdat ze een paar uur mist, dus ook (bijna) geen nare herinneringen, maar WEL een waarschuwing om de zaken toch maar wat rustiger aan te pakken!!!

maandag 18 september 2006

Nog één keer pruimen!

Na tweeënhalve week hebben we een pruimenoogst die er niet om liegt: bijna 17 kilo blauwe en 16 kilo gele pruimen! Op puur willekeurige selectiegronden kun je ze behalve in 'blauwe en gele' natuurlijk ook nog wel anders indelen. Bijvoorbeeld:

1. 'Pruimen van Jantje' en echt, zoals in het gedicht van Hieronymus van Alphen, als eieren zo groot!
2. 'Doorsnee-pruimen' , variërend in grootte, maar niet echt groot of klein.
3. 'Galpruimen' met vreemde onderhuidse bulten.

Nadere inspectie leert dat de bulten veroorzaakt worden door insecten, mogelijk vlinders of wespen, die een minuscuul gaatje in een pruim boren om daar vervolgens nageslacht te droppen!
Soms laten ze een beetje kleverige klontertjes achter (zoals bij de rechterpruim) zodat je ziet dat de pruim bezocht is, maar bij de linkerpruim lijkt het wel of het hele achterlijf in de pruim is blijven steken! Zoiets als een bij die zelf de steek niet overleeft...
Als iemand weet welke insecten dit doen, laat dan even een reactie achter. We willen alles over onze tuin weten!

En voor wie nog eens wil lezen hoe het ook al weer met de Pruimen van Jantje afliep, kijk op http://ourworld.compuserve.com/homepages/henkmerts/gedicht.htm#310

zaterdag 16 september 2006

Sneeuw en ijs

Na drie dagen met regen, mist en lage temperaturen, accepteren we dat het nu echt over is met de mooiste zomer van de laatste honderd jaar en dat we ons op moeten maken voor de herfst.
Statens Vegvesen (Verkeer & Waterstaat) is zelfs al druk bezig met voorbereidingen voor de winter: overal langs de weg verschijnen weer de 'sneeuwstokken'. In de winter raken de reflectorpaaltjes helemaal ondergesneeuwd en daarom plaatsen ze deze stokken. Ze lijken overdreven lang, maar de sneeuw wordt hier tot twee meter hoge sneeuwmuren opgeveegd om de wegen vrij te houden.

We zijn echter wat voorbarig geweest met onze 'herftsconclusie': de zomer is weer terug en sneeuw en ijs lijken mijlenver weg.
Aan het sneeuwverhaal kunnen we niet veel doen, maar aan het ijs wel. Het is namelijk stralend zonnig weer, met zelfs op de hoogvlakte temperaturen boven de 20°C, dus..... gewoon weer lunchen in Byrkjelo, want je weet maar nooit wanneer het écht de laatste zomers dag is!
Voor mensen die zich zorgen maken over wat al dat lunchen in Byrkjelo doet met onze lijn: we compenseren de extra calorieën door zaterdag: de ramen te zemen, de auto te wassen, te stoffen en stofzuigen, een nieuwe goot op te hangen (6 meter boven de grond!), terrasjes rond de appelbomen aan te leggen en een emmer vol gele pruimen te plukken!

dinsdag 12 september 2006

Een grote beurt.

Niet alleen het huis en de tuin, maar ook de auto heeft af en toe een onderhoudsbeurt nodig. Omdat we gewoon Nederlanders in het buitenland zijn, kunnen we de BTW over dingen die we hier kopen terug vragen als we het land weer uit gaan (het zgn. Tax-Free-systeem). De enige twee voorwaarden zijn dat je de BTW binnen twee maanden terugvraagt en het minimumbedrag van de aanko(o)p(en) moet Nok 300,- zijn (ca €37,50).

Als je verder bedenkt dat je hier op luxe goederen en arbeidsloon 25% BTW betaalt en dat de kosten voor dit soort activiteiten op het niveau van Nederland liggen, kun je je misschien voorstellen dat het de moeite loont om de grote beurt voor de auto in Noorwegen uit te laten voeren.

Daar komt nog bij dat ze hier natuurlijk veel meer dan in Nederland de noodzaak ervaren van goed onderhouden (terrein-)auto's en dus brengen we hier tegenwoordig met een goed gevoel de auto naar de dichtstbijzijnde (Chrysler-)garage... In ons geval is dat in Ørsta op slechts 125 km en twee pontjes afstand van Utvik en dus een reistijd van drie uur!!

Maar dan kom je ook schitterende plaat(s)jes tegen onderweg, zoals hier bij de pont naar Volda.
Verder hebben we zelf de afgelopen week al sterk de indruk gekregen dat de auto wel meer nodig heeft dan alleen de reguliere grote beurt: de pakking bij de EGR-pomp lekt en een schroef bij de cardan-as zit zodanig los, dat de auto bij afremmen op de motor steeds harder gaat gieren. Gelukkig hoor je dat voornamelijk in de auto en niet daarbuiten, maar het onderhoud neemt daardoor wat meer tijd in beslag dan gepland.

Maar ook daar wordt wel weer een oplossing voor gevonden: we krijgen voor twee dagen een andere auto mee. Eerst zou het een oude worden, maar dat durfden ze toch niet aan en dus wordt het vervolgens het andere uiterste: een spiksplinternieuwe Nissan-nog-wat, met maar 5000km op de teller en wel heel blits blauw. Hij rijdt lekker en voor een diesel erg stil, maar het is dan natuurlijk ook geen Jeep!

maandag 11 september 2006

'Natuurweetjes'

Behalve dat het heerlijk is om in Noorwegen te zijn vanwege "rust, ruimte en reinheid" brengt het ons allerlei nieuwe weetjes.

Zo had Johan eindelijk tijd om het laatste deel van de Aardkinderen te lezen en ontdekte daarin dat je de appels het beste kunt laten hangen tot de vorst er overheen is en ze daarna vanzelf van de boom vallen, omdat ze dan minder zuur worden. Wat langer laten hangen kunnen we ons makkelijk veroorloven, want met de tien kilo die we al geplukt hebben en die nog in de kelder ligt door te rijpen, komen we de eerste weken wel door. En natuurlijk hopen we niet dat we snel de vorst er overheen krijgen. Zure appels kunnen trouwens ook erg lekker zijn (als je er eenmaal doorheen gebeten hebt!).

Verder leren we dat onze blauwe pruimenboom eerder vrucht draagt dan de gele. Ook geeft hij zo overvloedig fruit dat we, na de bijna 18 kilo die we in een week tijd geplukt hebben, geen blauwe pruim meer kunnen zien. Toch gaat de boom vrolijk verder met pruimen produceren en omdat wij ze nu met rust laten (ze zijn nu ook meelderiger en wateriger van smaak), kunnen de volgende gasten aanschuiven: wespen en vlinders!

Intussen rijpt de gele pruimenboom ook gewoon door, maar komt duidelijk later tot rijping dan de blauwe. En dàt is wel zo prettig, want anders zou je je gewoon geen raad weten met zo veel fruit. Aan de buren geven is geen optie, want die komen zelf om in het fruit en om aan de kant van de weg een tafeltje neer te zetten met bakjes pruimen te koop, daar zijn we net weer wat te bescheiden voor..

Overigens kun je je afvragen waarom we het een gele pruim noemen, want zodra ze rijp zijn, kleuren ze meer naar rozerood dan naar geel!


En dan tenslotte nog even het 'weetje' over effectief onkruid bestrijden: uittrekken, snoeien en bespuiten, maakt dat je binnen de kortste keren het mooiste onkruid van het dorp hebt. Wil je er echt en blijvend vanaf, dan moet je het zorgvuldig bedekken met karton (liefst onbedrukt, bruin golfkarton, omdat dat door de schimmels in de grond volledig afgebroken wordt) met daarop een laag topp-bark (houtsnippers). In de tijd die de schimmels nodig hebben om het karton af te breken, zullen de wortels van het onkruid het opgeven om naar een uitweg te zoeken en sterven vervolgens af. ALTHANS, dat is het verhaal. Of het echt werkt, zien we volgend voorjaar!

zaterdag 9 september 2006

Een terrasje pakken.

Iedereen die wel eens in Noorwegen geweest is, weet dat je hier niet heen moet als je het leuk vindt af en toe 'een terrasje te pakken'. Daar kun je je gewoon bij neerleggen, je kunt (als je daar de ruimte voor hebt) ook je eigen terras aanleggen.

Dat is sneller gezegd dan gedaan en we hebben ineens erg veel respect voor het vakmanschap van de stratenmaker, maar na heel wat sjouw- en graafwerk hebben we aan het eind van de zomer een heus terras! En als we het dan tòch over vakmanschap hebben: moet je kijken wat een vakman met een 'beetje' verf kan doen!

Nu we het 'terraswerk' ontdekt hebben, ligt er nòg wel een stukje helling waar we onze nieuw verworven vaardigheden op kunnen toepassen. De helling bij de pruimenbomen is gemiddeld 60° en da's best wel steil! Als je geen last van je knie hebt, zou je het daar wel van krijgen. Maar het grootste nadeel is misschien wel dat de rijpe appels en pruimen zò de helling afrollen en dàt vinden we niet leuk! Dus gaan we ook daar met de spa, hark en snoeischaar voor dikke wortels aan de slag en het resultaat mag er zijn vinden we. En nu maar afwachten hoe de boel er volgend voorjaar bij staat, als we weer terugkomen...!

zondag 3 september 2006

Tot in de pruimentijd...!

We weten niet meer precies tegen wie we bij ons vertrek naar Noorwegen hebben gezegd "Tot in de pruimentijd", maar voor al die mensen is het nu de hoogste tijd om hierheen te komen. De pruimen zijn rijp en in overvloed aanwezig! De takken hangen zwaar naar beneden van het fruit en ze kleuren steeds dieper paars. Omdat de fruitbomen op een schuine helling staan en de rijpe pruimen allemaal de helling afrolden, zijn we dit jaar begonnen met een soort plateautje aan te leggen: je graaft de helling aan de hoge kant van de boom af en verplaatst dat naar de lage kant, dan krijg je een horizontaal gedeelte rond de stam! Wat verder naar beneden hebben we dan nog een plank haaks op de helling neergelegd en gestut door twee stokken, zodat de pruimen die toch nog wegrollen, daar verzameld worden.

De eerste plukdag leverde dat binnen tien minuten een oogst op van twee kilo!

Maar behalve een geweldige pruimenoogst, hebben we ook een appelboom die vol hangt met mooie grote handappels! Vorig jaar hadden alle fruitbomen last van een wespenplaag, waardoor het fruit al aangevreten werd voor het de tijd had om door te rijpen. Nu hebben we geen wespen en een prachtig warme, droge zomer waardoor we een overvloed aan fruit hebben. En we hadden nog bijna geen fruit op zullen we zeggen!

Even een overzichtje:
begin augustus: bosbessen en frambozen
eind augustus: aalbessen (van de buren)
begin september: blauwe pruimen en appels
half september: gele pruimen en appels

Als je overweegt om hierheen te komen en je bent gek op fruit, is het misschien handig om met het plannen van een datum rekening te houden met bovenstaand overzichtje!